W każdej szkole realizowany jest proces dydaktyczno-wychowawczy. By monitorować jego przebieg potrzebny jest sposób dokonywania oceny wyników działania. W wychowaniu fizycznym ocena powinna spełniać trzy funkcje: dydaktyczną, wychowawczą i społeczną. Gdy ocena jest powiązana ze stopniem realizacji celów, doboru metod i środków, mówimy że spełnia funkcje dydaktyczną. Funkcja wychowawcza jest realizowana gdy aktywizuje ucznia i uzmysławia mu jego własną wartość, zaś funkcja społeczna dotyczy wpływu na wzajemne stosunki społeczne. Uczniowie różnią się od siebie pod względem cech fizycznych i motorycznych co jest spowodowane np: dziedziczeniem cech po rodzicach lub etapem swojego rozwoju, dlatego kontrola i ocena z wychowania fizycznego powinna uwzględniać indywidualizację.
Cele i zadania oceny z wychowania fizycznego to: - wytworzenie u uczniów zainteresowania zajęciami - uzmysłowienie im ich poziomu rozwoju fizycznego i stopnia opanowania umiejętności - zdobycie informacji o skuteczności form i metod pracy z uczniami, a przez to poprawienie efektywności zajęć
System oceniania powinien być oparty na znajomych i zrozumiałych dla uczniów kryteriach obejmujących: sprawność, umiejętności, wiadomości oraz postawę i zaangażowanie uczniów. Jedną z wielu metod kształtowania kryteriów oceny z wychowania fizycznego jest metoda punktowa obejmująca:
1) sprawność fizyczną i umiejętności - oceniamy na podstawie odpowiednich tabel i testów sprawności fizycznej
2) nieusprawiedliwiona nieobecność na zajęciach: brak - 5 pkt 1 nieobecność - 4 2 nieobecności - 3 3 nieobecności - 2 4 i więcej - 1
3) przygotowanie do zajęć: zawsze przygotowany - 5 pkt 1 nieprzygotowanie - 4 2 nieprzygotowania - 3 3 nieprzygotowania - 2 4 i więcej - 1
4) zaangażowanie na zajęciach - nauczyciel na zajęciach za aktywną postawę stawia "+" brak "+" - 0 pkt do 2 - 1 do 4 - 2 do 6 - 3 do 8 - 4 9 i więcej - 5
5) udział w zajęciach nadobowiązkowych - za każdą działalność uczeń otrzymuje 1 pkt: - udział w zawodach szkolnych - udział w zawodach międzyszkolnych - uczestnictwo w pracach SKS-u
Podsumowując uzyskane punkty ocena semestralna lub końcowa może być następująca: 16 pkt i więcej - celująca 12-15 - bardzo dobra 8-11 - dobra 4-7 - dostateczna 3 i mniej - dopuszczająca
Stosowanie zaproponowanych kryteriów może sprawić, że ocena będzie obiektywna i sprawiedliwa, uczniom zaś zapewni równe szanse, oraz zmotywuje ich do pełniejszego uczestnictwa w zajęciach wychowania fizycznego.
Jarosław Dominiczak |